5. Tat ''Umami''

Başlığı gördüğünüz anda ki şaşkınlığınızı anlayabiliyorum çünkü ben de ilk duyduğumda şaşırmış bir o kadar da heyecanlanmıştım.Öncelikle Umami'nin kelime anlamında inelim.Umami Japonca'da hoşa giden lezzetli tat anlamına gelmektedir ve bu tadı içeren tüm yiyecekler dünya genelinde bu isimle adlandırılır. Umami tatlı,tuzlu,ekşi ve acıdan sonraki tat olarak karşımıza çıkar.Tadının tanımlanması çok güçtür ancak hafif ve ağızda kalan bir tadı vardır.Dilde tüylenme gibi bir hisse neden olup ağzın geri kısmını uyardığı keşfedilmiştir.Tek başına ekşi,tuzlu gibi belirli bir tadı olmasa da yiyeceklere aromasını katarak tadını güzelleştirir.Bilimsel yönünden de bakacak olursak Umami'nin tat olarak adlandırılmasının sebebi dilde ki tat alıcı sinirler.Her tat için ayrı sinir bulunan dilde Umami için de ayrı bir sinir olduğu için tat olarak literatürümüze giriyor.



5. tat Umami'nin bilinen en eski kullanımı Roma'ya kadar dayanmaktadır.Roma'da yapılan ''garum'' yani mayalanmış balık sosları glutamat açısından zengin olduğu için tadın ortaya çıkışı olarak görülmektedir.1800'lü yıllara geldiğimizde ise Fransız şef Auguste Escoffier açtığı yenilikçi ve pahalı restoranda Umami tadının farkında olmadan bu tadı tatlı,tuzlu,ekşi ve acı tatlarıyla birleştirerek ortaya çeşitli lezzetler çıkardı.Anca Umami'nin tanımlanması ve tamamen ortaya çıkması 1908 yılında Tokyo İmparatorluk Üniversitesi 'nde Profesör Kikunae Ikeda tarafından gerçekleştirilmiştir.


Umami tadını en çok L-glutamatIMP ve GMP içeren gıdalardan alabiliriz.Yiyecek olarak umami tadını alabileceğimiz ürünler şunlardır:

  • Ton balığı
  • İstiridye
  • Karides
  • Uskumru
  • Deniz Börülcesi
  • Tuna Balığı
  • Ahtapot
  • Kuşkonmaz
  • Şitake Mantarı
  • Cherry Domates
  • Trüf
  • Soya Sosu
  • Patates
  • Çin Marulu
  • Morel Mantarı
  • Havuç
  • Dana Eti
  • Tavuk Eti
  • Parmesan
  • Yeşil Çay
  • Yumurta
Umami Tadını ne kadar fark etmesek de literatürümüze sonradan girmiş olsa da biz bu tadı ''Ne ekşi ne tatlı anlayamadım ama çok sevdim'' cümlesiyle adlandırıyoruz. :)



0 yorum:

Yorum Gönder